4IR Ready Blog

ปรับกระบวนทัพรับเทคโนโลยี 4IR 

วิไลพร ทวีลาภพันทอง หุ้นส่วนสายงานธุรกิจที่ปรึกษา บริษัท PwC ประเทศไทย
27 พฤศจิกายน 2562

การปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 หรือ 4IR (The Fourth Industrial Revolution) ไม่ใช่เรื่องใหม่ในยุคที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในการพลิกโฉมการใช้ชีวิตประจำวันของเรา เห็นได้จากอุปกรณ์อัจฉริยะที่เกิดขึ้นมากมาย ตั้งแต่การใช้สมาร์ทวอทช์เพื่อช่วยติดตามและดูแลสุขภาพ ตู้เย็นอัจฉริยะที่ช่วยเตือนว่า อาหารใดในตู้เริ่มหมดอายุ การซื้อตั๋วเครื่องบินผ่านการสอบถามข้อมูลกับแชทบอท ไปจนถึงการใช้เอไอที่ดูแลบัญชีธนาคาร ซึ่งถือได้ว่า เทคโนโลยีเหล่านี้ มาพร้อมกับยุคที่ระบบอัตโนมัติและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์สามารถเชื่อมต่อและส่งข้อมูลถึงกันได้ด้วยอินเทอร์เน็ตอย่างแท้จริง (The Internet of Things: IoT)  นำไปสู่ความท้าทายของธุรกิจในการทำให้ผู้บริโภคและพนักงานของตนเกิดความเชื่อมั่นและยอมรับการใช้เทคโนโลยี

ผลจากการศึกษา Are we ready for the Fourth Industrial Revolution? ของ PwC ซึ่งได้ทำการสำรวจผู้บริโภคจำนวน 6,000 คนและผู้บริหารอีก 1,800 คนทั่วโลกพบว่า  ผู้บริโภคหันมาใช้เทคโนโลยีเพื่อความสะดวกสบายและประหยัดเวลากันมากขึ้น โดย 90% ของผู้บริโภคมีการใช้เทคโนโลยี 4IR อย่างน้อย 1 ประเภท แต่อย่างไรก็ดีกลับพบว่า ผู้บริโภคเกือบ 70% ก็ยังกังวลในการให้ข้อมูลส่วนบุคคลและมาตรการรักษาความปลอดภัยข้อมูล โดยพวกเขารู้สึกปลอดภัยและเชื่อมั่นที่จะใช้อุปกรณ์ดิจิทัลก็ต่อเมื่ออุปกรณ์นั้น ๆ มีความโปร่งใส น่าเชื่อถือ และมีมาตรการรักษาความปลอดภัยของข้อมูล เช่น สามารถปิดระบบติดตามที่อยู่ได้เมื่อไม่ต้องการ มีระบบรักษาความปลอดภัยอย่างน้อย 2 ขั้น หรือมีการแจ้งเตือนทันทีที่เกิดข้อมูลรั่วไหล 

เช่นเดียวกันกับฝั่งของภาคธุรกิจที่พบว่า ผู้บริหารกว่า 60% เชื่อว่า เทคโนโลยี 4IR จะเข้ามาช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน รายได้ และพัฒนาสินค้าและบริการใหม่ ๆ แต่ขณะเดียวกันก็เชื่อว่า เทคโนโลยีจะเข้ามาแทนที่งานที่ทำซ้ำ ๆ เดิม ๆ โดยเกือบครึ่งของพนักงานที่ถูกสำรวจ มีความกังวลเกี่ยวกับความมั่นคงในหน้าที่การงานที่ทำอยู่ สอดคล้องกับการคาดการณ์ของสภาเศรษฐกิจโลก หรือ World Economic Forum ที่คาดว่า ในปี 2565 เครื่องจักรกลจะเข้ามาทำงานแทนที่มนุษย์ถึง 75 ล้านตำแหน่ง  

ท่านผู้อ่านจะเห็นว่า การจะนำเทคโนโลยี 4IR มาใช้ให้เต็มประสิทธิภาพและประสบความสำเร็จได้นั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างที่กล่าวไป ซึ่งวันนี้ดิฉันขอนำ 3 แนวทางในการรับมือกับเทคโนโลยี 4IR ขององค์กรมาเล่าสู่กันฟัง ดังต่อไปนี้

1. ปฎิวัติทักษะแรงงาน การยกระดับทักษะแรงงาน (Upskilling) ถือเป็นภารกิจสำคัญอันดับแรกที่ผู้บริหารต้องเร่งมือทำ ตามมาด้วยการสรรหาพนักงานที่มีทักษะด้านเทคโนโลยี 4IR และการปรับวัฒนธรรมองค์กรให้มีความสอดคล้องและเอื้อต่อการทำงานร่วมกับเทคโนโลยี นอกจากนี้ องค์กรยังต้องปรับรูปแบบ และขั้นตอนในการทำงาน โดยอาจต้องมีการปรับเปลี่ยนตำแหน่งงานบางตำแหน่ง เช่น เพิ่ม ควบรวม หรือลดงานบางตำแหน่งตามกระบวนการทำงานที่เปลี่ยนแปลงไป แต่ต้องไม่ลืมว่า แม้เทคโนโลยีจะเข้ามาช่วยในการทำงาน แต่งานบางงานก็ยังต้องการทักษะของคน เช่น การสื่อสาร ภาวะการเป็นผู้นำ และการวินิจฉัย ซึ่งองค์กรต้องสร้างให้เกิดการมีส่วนร่วมและทำให้พนักงานของตนต้องการที่จะเรียนรู้เพิ่มพูนทักษะใหม่ ๆ โดยออกแบบการเรียนรู้ของแต่ละบุคคล และสนับสนุนให้มีโอกาสในการใช้ทักษะใหม่ ๆ ในการทำงานประจำวันด้วย 

2. สร้างความเชื่อมั่นในการใช้เทคโนโลยี ธุรกิจต้องสร้างความเชื่อมั่น และพิสูจน์ความโปร่งใสในการใช้เทคโนโลยี โดยสามารถอธิบายหลักการในการตัดสินใจของระบบได้ เพราะความเชื่อมั่นนี่เองจะเป็นกุญแจสำคัญที่สร้างความแตกต่างให้กับธุรกิจ  นอกจากนี้ การที่ธุรกิจเก็บข้อมูลส่วนบุคคลของลูกค้าไป ก็ต้องนำเสนอสิ่งที่เป็นประโยชน์ตอบแทนกลับคืนมาสู่ลูกค้าด้วย เช่น ทำให้ประหยัดเวลา ลดค่าใช้จ่าย หรือ สามารถควบคุมการใช้งานเมื่อต้องการได้ไม่ว่าจะเป็น การเปิด-ปิดการแสดงที่อยู่ปัจจุบัน การตั้งค่าการบันทึกข้อมูลบัตรเครดิต หรือมีการแจ้งเตือนทันทีที่ข้อมูลรั่วไหล เป็นต้น 

3. นำเทคโนโลยีมาช่วยพัฒนาสังคม องค์กรต่าง ๆ ควรนำเทคโนโลยี 4IR มาช่วยทำให้สังคมดีขึ้น ทั้งในด้านของการพัฒนาการศึกษา แก้ปัญหาความยากจน และช่วยรักษาสภาพแวดล้อม ซึ่งที่ผ่านมา PwC เองได้ให้คำปรึกษากับองค์กรต่าง ๆ ในการนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อตอบโจทย์พันธสัญญาด้านความยั่งยืน (Sustainability commitment) เช่น การนำระบบอัตโนมัติมาใช้ในการเปิด-ปิดไฟ ปรับแสงสว่าง และ อุณหภูมิให้มีความเหมาะสมในที่ทำงานเพื่อประหยัดไฟฟ้า หรือ การใช้ระบบเอไอในการตรวจสอบการทำธุรกรรมทางการเงิน เพื่อป้องกันอาชญากรรมและการก่อการร้าย เป็นต้น 

จะเห็นได้ว่า เทคโนโลยี 4IR นำมาซึ่งประโยชน์และความท้าทาย โดยธุรกิจต้องวางแผนรับมือกับเรื่องนี้ให้รอบด้านไม่ว่าจะเป็นระบบ คน ลูกค้า สินค้าและบริการ นอกจากนี้ ต้องมีการลงทุนด้านระบบมาตรรักษาความปลอดภัยของข้อมูลลูกค้าควบคู่กันไปด้วย แต่หากธุรกิจให้ความสำคัญกับการรับมือเทคโนโลยี 4IR เพียงด้านใดด้านหนึ่ง ก็ยากที่จะใช้เทคโนโลยีได้อย่างเต็มที่และประสบความสำเร็จได้ วันนี้องค์กรจึงต้องหันมาสำรวจตัวเองว่า เรามีความพร้อมในทุก ๆ ด้านแล้วหรือยัง?

//จบ//